Donuk Omuz Nedir? Belirtileri ve Tedavi Seçenekleri
Donuk Omuz Nedir? Belirtileri ve Tedavi Seçenekleri
Günlük yaşamda basit gibi görünen giyinme, taranma ya da kolu yukarı kaldırma gibi hareketler, bazı kişiler için dayanılmaz bir ağrıya ve kısıtlılığa dönüşebilir. Bu duruma neden olan en yaygın rahatsızlıklardan biri de donuk omuz sendromudur. Özellikle orta yaş grubunda sık görülen bu durum, omuz ekleminin hareket kabiliyetini ciddi şekilde kısıtlayabilir. Bu yazıda donuk omuz nedir, neden oluşur, hangi belirtilerle kendini gösterir ve nasıl tedavi edilir gibi sorulara detaylı cevaplar bulabilirsiniz.
Donuk Omuz Nedir?
Donuk omuz (adhesive capsulitis), omuz eklemini saran kapsülün kalınlaşıp sertleşmesi ve hareket açıklığının ciddi şekilde kısıtlanmasıyla karakterize bir hastalıktır. Omuz kapsülünün iltihaplanması ve büzüşmesi sonucu eklem içindeki hareket alanı daralır. Bu durum, zamanla hem ağrıya hem de kolu hareket ettirmede zorluğa yol açar. Donuk omuz genellikle tek taraflıdır ve yavaş seyreden bir hastalıktır. Hastalık, genellikle üç evrede ilerler: ağrılı dönem, donma dönemi ve çözülme dönemi.
Donuk Omuz Nedenleri?
Donuk omuzun nedeni her zaman net olmamakla birlikte, bazı faktörler risk artışına neden olur. En yaygın nedenler şunlardır:
- • Travma sonrası hareketsizlik: Omuz kırığı, ameliyat sonrası ya da ciddi yaralanmalar sonrası uzun süreli hareketsizlik
- • Şeker hastalığı (diyabet): Donuk omuz vakalarının yaklaşık %20’si diyabetik bireylerde görülür.
- • Tiroid hastalıkları: Hipotiroidi ve hipertiroidi gibi hormonal bozukluklar
- • Omuz cerrahisi veya omuzda başka hastalıklar (tendinit, bursit vb.)
- • 40–60 yaş aralığı: En sık bu yaş grubunda görülür.
- • Kadın cinsiyet: Kadınlarda erkeklere kıyasla daha yaygındır.
Sebebi bilinmeyen (idiyopatik) donuk omuz vakaları da sık görülür.
Donuk Omuz Belirtileri?
Donuk omuz yavaş gelişen bir hastalıktır ve tipik olarak üç evreye ayrılır. Her evrenin kendine özgü belirtileri vardır:
1. Ağrılı Dönem (1–3 ay)
- • Özellikle geceleri artan, derin ve donuk bir omuz ağrısı
- • Kolu hareket ettirmede rahatsızlık
- • Ağrı nedeniyle hareketten kaçınma
2. Donma Dönemi (3–9 ay)
- • Ağrı yavaş yavaş azalırken hareket kısıtlılığı belirginleşir
- • Omuzu yukarı kaldırma, arkaya götürme gibi hareketlerde ciddi zorluk
- • Günlük işleri yapmada kısıtlılık
3. Çözülme Dönemi (9–24 ay)
- • Hareket kabiliyetinde yavaş yavaş artış
- • Ağrının azalması
- • Rehabilitasyon ile omuz fonksiyonlarının geri kazanılması
Belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir, ancak genel seyir bu şekildedir.
Donuk Omuz Tedavi Seçenekleri
Donuk omuz tedavisinde temel amaç ağrıyı azaltmak, omuz hareketlerini yeniden kazandırmak ve yaşam kalitesini artırmaktır. Tedavi, hastalığın evresine göre değişir.
1. İlaç Tedavisi
- • Non-steroid antienflamatuar ilaçlar (NSAID’ler)
- • Ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar
2. Fizik Tedavi ve Egzersiz
- • Omuz hareket açıklığını artırıcı pasif ve aktif egzersizler
- • Ultrason, sıcak uygulamalar, TENS gibi fiziksel ajanlar
- • Manuel terapi ve postür düzeltme çalışmaları
3. Enjeksiyon Tedavisi
- • Eklem içine uygulanan kortizon enjeksiyonları, özellikle ağrılı dönemde etkilidir.
4. Manipülasyon veya Cerrahi Müdahale (İleri Vakalar)
- • Genel anestezi altında omzun pasif olarak hareket ettirilmesi (manipülasyon)
- • Artroskopik gevşetme (nadiren gerekli olur)
Tedavide başarı, hastanın sürece aktif katılımı ve sabırlı olmasıyla doğrudan ilişkilidir.
Donuk Omuz İyileşme Süresi
Donuk omuzun iyileşme süresi uzun olabilir, ancak doğru yönetildiğinde kalıcı hasar bırakmaz:
- • Erken teşhis ve tedaviyle: 6–12 ay içinde tam iyileşme sağlanabilir.
- • İlerlemiş vakalarda: İyileşme süreci 18–24 aya kadar uzayabilir.
- • Fizik tedaviye uyum: Süreci kısaltabilir ve işlevsel kazanımı artırır.
Tedavi sürecinde sabır ve istikrar oldukça önemlidir.
Sonuç
Donuk omuz, günlük yaşamı kısıtlayan ve zamanla daha da zorlayıcı hale gelen bir ortopedik sorundur. Ancak erken tanı, multidisipliner tedavi yaklaşımı ve düzenli egzersiz ile tamamen iyileşmek mümkündür. Omzunuzda uzun süredir geçmeyen ağrı, hareket kısıtlılığı ya da güçsüzlük hissediyorsanız, zaman kaybetmeden bir ortopedi veya fizik tedavi uzmanına başvurmanız faydalı olacaktır.
